Lise çağındaki çocuklarla iyi mi kontakt kurulmalı?
Öğrencinin kendini tanıması, ilgi ve kabiliyetlerini keşfetmesini sağlaması, doğru bir kariyer planlama sürecini yaşaması adına lüzumlu adımları atmak için lise süreci büyük bir ehemmiyet taşımaktadır. Hususi Ata Koleji Anadolu Lisesi Rehberlik Kısmı, bu zamanda velilerin yalnız bilimsel nitelikli temelli yaklaşımdan uzaklaşması icap ettiğini, öğrencilerin kişisel ve toplumsal gelişimleri noktasında pozitif yönde adımlar atmalarını destekleyecek çabalar içine de girmeleri icap ettiğinin altını çizdi.
Liseye yeni başlamış olan öğrenciler kısa bir süre ilkin bulundukları kademenin en büyükleri iken aniden kendilerini kademenin en küçükleri olarak buluyorlar. Bu durum duygusal dünyalarında ayrı bir duyarlılık yaratabiliyor. Bu süreçte kuvvetli ve zayıf taraflarını keşfetmeleri açısından farkındalık yaratmalı, toplumsal açıdan kontakt becerilerini arttırabilecek çalışmalara ehemmiyet verilmelidir.
Üniversite sınavının gündeme alındığı 11 ve 12. Sınıflarda ise sınava yüklenen anlamın hangi temel üstünde şekillendiğinin mühim bulunduğunu belirten Hususi Ata Anadolu Lisesi Rehberlik Kısmı, sınavın; yaşamın belirleyicisi olduğu, tüm geleceğini şekillendireceği şeklinde yaklaşımların çocukta görülen kaygıyı yükselttiğini ve yaşamın aslolan belirleyicisi olan öteki unsurlara çocuğun yaklaşımını şekillendirdiğini söylemiş oldu. Çocuklarımızı, sınavın “yaşamının merkezinde olduğu” şeklinde kaygı yükselten ve dünyadaki her şeyin bu sınavın sonucuna bağlı olduğu düşüncesinden uzaklaştırmalıyız.
Hususi Ata Koleji Anadolu Lisesi Rehberlik Kısmı, lise düzeyindeki öğrencilerin velilerine mühim bazı tavsiyelerde bulunmuş oldu. Bunlar:
-Ilk olarak başkaları ile mukayeseden olabildiğince uzak durmak gerekir. Karşılaştırma yalnız çocuğumuza zarar verir ve öz saygısını yitirmesine sebep olur. Gelişime inanmalı ve bu yöndeki küçük adımları bile destekleyecek söylem ve eylemlerde bulunmalıyız.
-Hata ve başarısızlık olarak görülen birçok süreç öğrenmenin ve deneyimlemenin mühim bir parçasıdır. Mühim olan yaşantılarını anlamlandırıp bu tarz şeyleri gelişimine iyi mi yansıyacağının farkındalığını oluşturabilmektir.
-Devamlı eleştiri, yargılama yada suçlamanın pozitif yönde hiçbir netice getirmeyeceğinin bilincinde olmak gerekir.
-Çocuğumuzla kurduğumuz otoriter ve güce dayalı bir birlikteliğin netice verme olasılığının düşük bulunduğunu bilmemiz gerekir. Çözüm odaklı olmak, hataları görebilmesini sağlamak, akıl yürütmenin egemen olduğu, sevgi ve saygı temelli bir kontakt seçimi oluşturmak devamlı için çocuğumuzu destekleyecektir.
-Meslek seçimi mevzusunda telaşlı davranmamak ve evladımız üstünde dolaylı yada direkt bir baskı kurmamak gerekir. “Geçerli meslek” yanılgısına düşmemek gerekir. Öğrencinin mutlu olduğu ve yetkinlikleri ile fark yaratabildiği her alan kendisi için geçerli olabilecektir.
-Hep noksan olduğu alanları geliştirmek yerine, yetenekli olduğu yada başarı potansiyeli olan alanlarında desteklenmesi ve bu yönlendirilmesi eleştiri bir noktadır.
-Hayallerini desteklemeli ve hiçbir vakit küçümsememeliyiz.
-Kaygısını arttırabilecek söylem ve eylemlerden uzak durmak uzak gerekir. Duygularını anlamaya çalışmak ve her koşulda kendisini destekleyeceğinizi bilmesini sağlamak başarıya ulaşmış olması açısından mühim bir tutumdur.
-Ebeveyn olarak bizim tercihimiz olan ve içtenlikle evladımız için yaptığımız fedakârlıkların, kendisine iyi mi yansıdığı önemlidir. “Ben senin için saçımı süpürge ettim, her isteğini karşıladım yada sizin için sabahtan akşama kadar çalışıyorum, sırf sizin için, ayrılmayı düşündük fakat senin için vazgeçtik” türündeki ifadelerin sonuca yönelik hiçbir katkısı olmadığı şeklinde çocuğumuzda derin yaralar açabilecek süreçlere de evrilebilmektedir.
-Kendi sorumluluğunu üstlenmesi adına fırsatlar yaratmaya çalışılmalıdır. Onun yerine düşünmek, kendi yapması gerekenlerin tarafınızca yapılmasının çocuğumuzun gelişimine bir katkısı olamayacağını bilmek gerekir.
-Okul dersleri haricinde, sanat yada spor ile ilgilenmesinin sağlanması, sıhhatli arkadaşlık ilişkileri kurabileceği ortamlara zemin hazırlanması kişisel ve toplumsal gelişimi açısından mühim dinamiklerdir.
-Lise döneminde evlatlarımızın bağımsızlığını ve bireyselliğini önemsediğimizi göstermek duygusal ihtiyaçlarının karşılanması açısından önemlidir.
-Imtihan hazırlık sürecinde evde muhteşem hâl duyuru etmemek, bu davranışlardan kaçınmak gerekir.
-Değişen teknolojinin aşırı kullanımı söz mevzusu ise yasaklamaktan oldukca kısıtlayıcı bir tutum sergilemek ve bu mevzuda okul rehber öğretmeninden destek almakta yarar vardır.
-Günümüzde; öğrencilerin yabancı dil ve kontakt becerilerinin yanında, teknoloji okuryazarlığının olması, ekip çalışmasına uyumu, proje üretebilme ve geliştirme becerileri şeklinde yetkinlikler kariyer planlamaları açısından oldukca mühim bir yere haizdir. Gerek lise hayatlarında, akabinde üniversite sürecinde bu donanımlarını arttırmaya yönelik girişimleri kuşkusuz ki geleceklerini inşa etme noktasında en büyük güçleri olacaktır.